Uşaqlar üçün

İsti iyul günlərinin biri idi .Sanki göydən od yağırdı.N-od-ar kişi oğlanlarını yanına çağırıb dedi:

---Hazırlıq görün ,qeyri - iş gününüzdə Qarabağımızın işğaldan azad olunmuş rayonlarından birinə gedək.

Bazarlıq edildi,samovar,qab- qacaq, manqal,palaz,göşəkçə və sairə maşının yük yerinə yerləşdirildi ,yola düşdülər.

Cənnət Qarabağda gözəl yerlərin birində maşınlar dayandı.Düşdülər.Bir az gəzdilər.

Sonra samovarı bulaq suyu ilə doldurdular,od-luğuna od saldılar. N-od-ar kişinin oğlanları əti doğrayıb,basdırma etdilər.

Kömürləri var idi,bir az quru od-un topladılar.Manqalı od- ladılar. 3 daş götürüb üçbucaq şəklində düzdülər. Buğlama qazanını daşların üstünə qoyub,altındakı od-unlara od vurdular.

N-od- ar kişi nəvələrini yanına çağırdı.Uçaqlar palazın üstündə əyləşdilər.N-od- ar kişi döşəkçənin üstündə uzanaraq dirsəkləndi.Söhbətə başladı:

---Həə, uşaqlar ,mənə diqqətlə qulaq asın.Xalqımız uzaq keçmişdə od-a sitayiş edirdi.Atəşgah məbədi ,"Yanar dağ " kimi yerlər də bunu sübut edir.

Azərbaycanımıza "Od-lar yurdu" deyirlər.Yeri gəlmişkən atalarınız "Od- lar Yurdu" Universitetini bitiriblər.

Bildiyiniz kimi Novruzun ikinci çərşənbəsi od çərşənbəsidir.Tonqal qalanır, od-un üstündən tullanırlar.Siz də bunu etmisiniz .Od çərşənbəsi işıqlı sabahlar,xeyir- bərəkət ,istiliyin rəmzidir ,yazın rəmzidir."Ağırlığım- uğurluğum od- da yansın" deyirik...

Yadımdadır zirək olduğumdan mənə uşaq olanda " od- yalo"dur(od- alovdur) deyirdilər.

Kənddəki evimiz od-a davamlı kərpicdən tikilmişdi, od- a davamlı boya ilə rənglənmişdi.

Həə ,uşaqlar bir gün evimizdə yeganə olan kam-od- un( şkaf) siyirməsini çəkib konfet götürmək istərkən aşırmışdlm,anamdan qorxub evdən qaçmışdım.

N-od- ar baba güldü,uşaqlar da ona qoşuldu...

Mənim əziz nəvələrim, biz SSRİ deyilən bir dövlətdə yaşayırdıq.15 respublikadan ibarət idi dövlətimiz.Mən Ukraynada ,Od- essa şəhərində hərbi xidmətdə olmuşam.

Biz həmişə çoxlu kitablar oxuyur,teatra ,tamaşalara gedir, hind filmləri ilə yanaşı öz kinolarımlza da baxırdıq.Çox sevdiyim filmlərdən biri " Torpaq ,dəniz ,od ,səma " idi.C.Cabbarlınln "Od gəlini tamaşasına da,Voyniçin "Ov-od" tamaşasına da baxmışam.Hətta Bahadur kişi o teatra tamaşa edəndən sonra yenidən doğulan oğlunun adını Ov- od qoymuşdu."Səfilləri" də oxumuşam,"Od-isseya " əsərini də.

Söhbətin şirin yerində nadinc nəvələrdən biri müdaxilə elədi,söhbəti başqa səmtə yönəltdi:

-Baba ,sənin adın niyə N- od-ardır? Bəlkə Nadir olub,səhv yazıblar?

---Yox.Atam müharibədə qəhrəmanlıq göstərən gürcü dostu N- od-arın adını mənə verib.

N-od-ar kişi ardınca davam elədi:

---Biz gənclik illərimizdə çoxlu şeirlər əzbər bilirdik.

Məsələn " Od-lama qəlbimi od- lu baxışla"

"Sənə atəşmi deyim,od- u da yandlrarsan " və onlarla başqa şeirlər hələ də yadımdadır.

Nəvələrdən biri də sual verdi:

--Baba ,Siz musiqilərə qulaq asırdınız?

N-od-ar baba:

--Əlbəttə ,hər bazar günü saat 2-ni gözləyirdik ki,muğamatı radioda bir saat dinləyək.Ondan başqa xalq mahnılarını,bəstəkar mahnılarını çox sevirdik.Mən hətta simfoniyalara da ,od- aya da qulaq asırdım.Bilirsiniz oda nədir?

Nəvələr bir ağızdan dedi:

--- Xeyir baba.

N-od-ar baba:

---Od-a müsiqi növüdür.O hansısa hadisələrdən ,qəhrəmanlıqdan bəhs edən təntənəli mahnıdır.Məsələn C.Cahangirovun "Azərbaycan " od-ası.R.Mustafayevin od-ası.

Hə uşaqlar unutmayın otellərdə "od-a" adlandırılan otaqlar da olur.

Uşaqlar diqqətlə babaya qulaq asırdlar.

Balacaların marağını görən N-odar baba:

--Nəvələrim ,deyin görüm o nədir ki,"od- da yanmaz,suda batmaz"?- sual verdi.

-- Buz- nəvələr bir ağızdan dilləndilər.

Nodar baba yanan od-ocağa baxıb:

--Mən Sizə od- a aid bir neçə atalar sözü ,məsəllər də deyim ,yadda saxlayın .

"Qurunun od-una yaş da yanar"."Od-dan kül törəyər"."Biri od olanda ,o biri su olmalıdır"."Od olmasa ,tüstü çıxmaz".

Belə bir alqış da var:"Ocaqlarınız gur yansın,bacanızdan tüstü çıxsın"

Valdeynlər istəyərlər ki,övladlarının evləri,necə deyərlər " od- ocaqları " olsun.

Od-la oynamaq olmaz,uşaqlar !

Babanın danışdıqları nəvələrin xoşlarına gəlmişdi...

Amma artıq süfrə açılmışdı.Uşaqlar od-un üstündə bişən bağlamadan da ,kabablardan da iştahla yedilər.

N- od- ar baba od- unla bişən xörəyin daha dadlı olduğunu da nəvələrinə dedi.

...İstirahət başa çatırdı.

N-od-ar baba:

-Uşaqlar,ocaqları söndürün .Düşməndən azad edilmiş torpaqlarda nə qədər yanğınlar olur.Onun hamısı səhlənkarlıqdan,məsuliyyətsizlikdən baş verir.Od çox təhlükəlidir.

N-od-ar kişinin oğlanları, nəvələri od-un ,közün üstünə su ,bir az da torpaq tökdülər. Sür- sümükləri də bir salafan torbaya yığıb ,maşına qoydular ki,zibil qutusu harda rast gəlsə ora atsınlar.

Doğma Qarabağımızda N-od-ar baba,övladları ,nəvələri ilə gözəl istirahət etdilər.

Arzusunda olanlara qismət olsun.Amma yandırdığınız ocaqlarda od-u söndürün .

Gözəl Qarabağımızı təmiz saxlayaq .